تعویض نمد مضراب و چسباندن نمد جدید یکی از مهارت های مهمی است که همه ی سنتور نوازان باید با آن آشنایی داشته باشند. چسباندن نمد به تاج مضراب باید به گونه ای صورت بگیرد که نمد در هنگام نوازندگی و برخورد با سیم های ساز از سر مضراب جدا نشود. به همین دلیل نحوه انجام این کار بسیار اهمیت دارد و بهتر است تا همه هنرجویان از همان ابتدای کار یاد بگیرند که چگونه بدون اینکه هیچ گونه فضای خالی بین نمد و مضراب آن ها باشد، نمد را روی مضراب بچسبانند.
لوازم مورد نیاز
وسایل مورد نیاز برای تعویض مضراب:
- مضراب
- نمد (به جای نمد می‌توان از پارچه ی ضخیم و اسفنج فشرده هم استفاده کرد)
- قیچی
- چسب مایع
- خط کش
- سنباده
آموزش تعویض نمد
ابتدا نمد ها را در اندازه چهار و نیم در یک سانتی متر برش دهید. بریدن نمد ها را با دقت و حوصله فراوانی انجام دهید و نگذارید تا اندازه نمدها با این مقدار متفاوت باشد.
اگر نمدهای قبلی مضراب شما فرسوده شده اند و قصدا تعویض آن ها را دارید ابتدا با دقت و آرامش آن ها را از سر مضراب جدا کنید و محل چسب را با سمباده و کاتر خوب پاک نمایید. این عمل را با حوصله و بدون شتاب انجام دهید و مراقب باشید تا فقط چسب های سر مضراب را پاک کنید. نباید هیچ گونه آسیبی به قسمت چوبی مضراب وارد شود. اگر در هنگام سمباده کشیدن چوب مضراب هم همراه با چسب خورده شود، چوب نازک و شکننده می‌شود و پس از چند بار استفاده می‌شکند.
پس از اینکه باقی مانده چسب ها را به خوبی از سر مضراب پاک کردید نوبت به این می‌رسد که از چسب جدید استفاده کنید. لبه های مضراب را با دقت زیادی به چسب آغشته کنید و پس از چند ثانیه که چسب کمی سفت شد نمد را روی سر مضراب بچسبانید.
با کمک فشار انگشتان نمد را در سرجای خود فشار می‌دهیم و آن را تا موقعی که کمی خشک شود نگه می‌داریم. به این ترتیب نمد دیگر از سر مضراب جدا نمی‌شود.
نکات مهم در تعویض نمد مضراب
یکی از نکات مهمی که در تعویض نمد مضراب سنتور باید آن را در نظر بگیرید این است که تلاش کنید چسب به قسمت زیرین مضراب ها مالیده نشود چون در این صورت پس از خشک شدن باعث ایجاد صدای خشنی از برخورد مضراب با سیم های سنتور می‌گردد.
به دلیل اینکه چسب زدن و قرار دادن نمد روی هر مضراب به دقت و توجه بالایی احتیاج دارد و ممکن است مدتی به طول بینجامد، بهتری است ابتدا به یکی از مضراب ها چسب زده و نمد روی آن بزنید و پس از خشک شدن سراغ مضراب دیگر بروید.
در صورتی برخی از قسمت های نمد خوب به مضراب نچسبیده بود، با استفاده از چسب و فشار انگشتان قسمت های دیگر را هم به مضراب می‌چسبانیم تا تمام نمد به خوبی و به صورت یکدست به مضراب ها بچسبد.
بعد از اینکه کار هردو مضراب تمام شد اجازه دهید تا به خوبی خشک شوند و برای حداقل یک روز از آن ها استفاده نکنید. پس از گذشت یک روز، مضراب را امتحان کنید تا از کار خود اطمینان حاصل کنید.
استفاده از اسفنج چه تاثیری بر صدای ساز دارد؟
در برخی مواقع هنرجویان و نوازندگان سنتور به دلیل مشغله ی کاری و نداشتن وقت کافی ترجیح می‌دهند تمرینات خود را در ساعات اخر شب و یا صبح خیلی زود انجام دهند. در این ساعات معمولا فضای منزل ساکت و آرام است و اعضای خانواده مشغول استراحت هستند.
از آن جایی که صدای حاصل از برخورد مضراب لخت و یا مضراب با نمد با سیم ها بسیار بلند است، هنرجویان برای رفع این مشکل از مضراب هایی استفاده می‌کنند که به جای نمد از اسفنج روی آن ها استفاده شده است.
صدای این مضراب ها بسیار ملایم و آرام است و حتی اگر در ساعات خاص هم مورد استفاده قرار بگیرد آزاری برای دیگران در پی نخواهد داشت.
اگر قصد دارید که به جای نمد از اسفنج برای سر مضراب خود استفاده کنید باید بدانید که مدت بیشتری طول می‌کشد تا اسفنج به سر مضراب بچسبد.
همچنین سعی کنید تا فقط در زمان خاص از مضراب اسفنج دار استفاده کنید زیرا استفاده ی مداوم از آن باعث می‌شود تا گوش شما در تشخیص نت های اصلی دچار مشکل شود.
