مضراب یا زخمه
ابزاری است که برای تولید صدا از سازهای زهی استفاده میشود. جنس زخمه یا مضراب در سازها متفاوت است: فلز، شاخ حیوانات، چوب، پلاستیک و گاهی از پر مرغ است.
پیک گیتار
وسیلهای از جنس برنج (آلیاژ) به طول تقریبی ۳ سانتیمتر برای نواختن تار استفاده می شود. بخشی از نیمه طول، برای آنکه راحتتر در دستهای نوازنده قرار گیرد با موم پوشیده شده است.
در قدیم از جنس فلزی به نام برنج (نوع متداول) ساخته می شد اما امروزه پلاستیک، عاج، شاخ (بز، قوچ و….) و یا هر شی مستحکم دیگری نیز استفاده می شود.
مضراب سنتور
اجزای زخمه یا مضراب سنتور:
1. حلقه (که انگشت سبابه در آن قرا میگیرد) 2. ساقه 3. سر که روی سیم ها زخمه میزند گفته میشود.
این مضراب ها دو نوع اند سر پهن و سر باریک و سر را هم به دو شکل لخت و یا با نمد استفاده میکنند.
مضراب قانون
جهت نواختن این ساز از دو حلقهٔ فلزی که از جنس نقره، ورشو، برنج و… که بهطور پهن و مدور (به اندازهٔ بند دوم انگشت نشانه) ساخته شده باشد ، استفاده می شود. مضرابهایی که داخل حلقه قرار میگیرد از شاخ گاو، گوزن، بز کوهی و… ساخته شدهاست . حلقهها را در انگشت نشانه (بند دوم) قرار داده و مضراب را به طرف داخل دست، میان حلقه و انگشت جای میدهیم.
مضراب سه تار
همه ما میدانیم که نواختن سه تار با ناخن صدای اصیلتری دارد و تسلط ما موقع زخمه یا مضراب زدن بهتر است. اما نگهداری از ناخن و تنظیم آن یک مقدار مشکل است لذا در این مواقع جهت نواختن سه تار از مضراب استفاده میکنیم.
انواع مضراب: مضراب سیمی _مضراب شاخ
مضراب عود (بربط)
جنس زخمه یا مضراب عود از پر مرغ (یا پر طاووس و شاهپر عقاب ) تهیه شدهاست و گاه نیز نوازنده با مضراب دیگری ساز را مینوازد که با انگشتان دست راست گرفته میشود. نوازندههای امروزی از زخمه های پلاستیکی استفاده میکنند .