تاریخچه ساز نی
ساز نی یکی از قدیمی ترین سازهای بشر است که از گیاه نی ساخته می شود و نامش هم برگرفته از همین گیاه است. این ساز در سراسر دنیا به شکل ها و اندازه های مختلف کاربرد دارد و به اسم های مختلفی شناخته می شود. در ایران نمونه بسیار متنوعی از این ساز در نواحی مختلف وجود دارد و با اسم هایی مانند نی، نی لبک، شمشال، توی کیک، نی لبی، له له و غیره شناخته می شوند.
انواع ساز نی
_ نی کوتاه
نی کوتاه سازیست که زمان اجرای آهنگ های محلی از آن بهره می برند. قطر این ساز نسبت به باقی نی ها بیشتر است. نوازنده با استفاده از دورگه کردن صدا، توسط این ساز صدای بم تولید می کند.
_ نی بلند
این ساز، بلندترین گونه ی ساز میباشد و طول بلندی آن به ۷۰ تا ۸۰ سانتیمتر می رسد. صدای این ساز بسیار سوزناک و بم است.
_ نی هفت بند
نی هفت بند دارای ۵ سوراخ است که ۴ تا روی آن و یکی در پشت آن قرار دارد. این ساز دارای ۷ بند و ۶ گره است.
این نوع نی را معمولاً با دندان می نوازند به اینصورت که سر آنرا بین دندان ها قرار داده و هوا را بدون واسطه به داخل آن می دمند.
تفاوت نی و فلوت
فلوت، برخلاف نی دارای دهنی می باشد. با نی می توان تمام دستگاه های موسیقی ایران را به اجرا در آورد و تک نوازی بیشتری نسبت به فلوت دارد.
به تازگی از این ساز برای اجراهای پاپ نیز استفاده ی شود.فلوت ازشکل قدیمی خود که از جنس چوب بوده است، فاصله گرفته و اکنون بیشتر به شکل فلزی ساخته می شود.
ولی نی، این ساز طبیعی، همچنان بدون هیچ دخل و تصرفی به شکل و شیوه ی قدیمی ساخته می شود.
راهنمای خرید ساز نی مرغوب
باید دقت کنید که نی عاری از ضایعاتی همچون چسب و غیره باشد.
وصل شدن گره ها و بندهای ساز به ته و سری آن نیز حائز اهمیت است. همچنین وجود تناسب میان بندها، که در نی های با کیفیت فاصله ی بندها با تناسب از بالا به پایین کوتاه می شوند.
نی های مناطق کویری مرغوب تر هستند. در هنگام خرید باید دقت کنید ساز صاف و بدون انحنا باشد.
در مورد سری این ساز هم باید گفت که نوازنده ای که بین دندان هایش فاصله وجود داشته باشد، سری برنجی انتخاب درستی نیست و در حالت کلی سری پلاستیک ایمن تر و بهتر از برنجی می باشد.
