به گفته فارابی حنجره انسان کامل ترین ساز و تولیده کننده صدا است. آواز در واقع شکل سازمان یافته ای ازصدای انسان است که طی آموزش ها و تعالیم مختلف این صدا جهت دار و زیبا خواهد شد. همه ما در زندگی روزهایی صداهایی با خود زمزمه کرده ایم و بیتی را همراه با آواز خوانده ایم. اما آنچه که ما به عنوان صدا در آواز میشناسیم در زنان، کودکان و مردان متفاوت است. در این مقاله به بررسی انواع صدا در آواز پرداختیم.
صدای شما در کدام گروه قرار دارد؟
اگرچه دامنه صدای هر شخص مخصوص صدای اوست ،اما بیشتر دامنه های آوازی در همین 6 نوع صدای رایج طبقه بندی می شوند: باس ، باریتون ، تنور ، آلتو ، Mezzo-Soprano و سوپرانو.
به طور کلی ، دامنه آوازی شما کمترین نت است تا بالاترین نتی است که می توانید به درستی بخوانید. شاید بتوانید در بیش از یک دامنه صوتی به نت‌ها برسید ، اما وقتی زمان تصمیم‌گیری می رسد ،راحتی مهم است. صدای شما کجا راحت تر است؟ از کجا صدای عالی را می توانید بیرون بکشید؟ ما اینجا هستیم تا به شما کمک کنیم.
انواع صدا در زنان
1- سوپرانو (Soprano)
سوپرانو به نوع صدای بسیار زیر گفته می شود و در واقع نقطه ی مقابل صداهای بم می باشد. دامنه ی آن از do زیرخط اول حامل تا do بالای پنج خط حامل می باشد. سوپرانو خود دارای انواع مختلفی است که عمده تفاوت آن ها از لحاظ میزان زیر بودن صدا با یکدیگر می باشد؛ انواع صداهایی که در دسته صداهای سوپرانو قرار می گیرند، عبارت هستند از:
سوپرانو کلراتور (Coloratura soprano)
این نوع سوپرانو، نازک ترین و زیرترین نوع از صداهای این نوع از صدا را شامل می شود که فوق العاده ضعیف و سبک نیز می باشد.
لژر
در جایگاهی پس از سوپرانو کلراتور قرار می گیرد.
لیریک (Lyric sopano)
معمول ترین نوع صدا در این گروه به شمار می آید و صدایی را شامل می شود که دارای دو خصوصیت شفافیت داشتن و گرم بودن است.
دراماتیک (Dramatic soprano)
نوع این صدا گیرا و در عین حال قدرتمند می باشد.
در مقایسه با انواع سوپرانوها ظرافت های کم تری را داراست که البته داشتن این حالت همیشگی نیست و به صورت معمول به این شکل می باشد.
در اجراهای اپرا کسانی را که برای ایفای نقش هایی با حس های تراژدی، غمگین و حماسی در نظر می گیرند، عموما از بین افرادی با داشتن یک چنین جنس صداهایی انتخاب می نمایند.
2- متسوسوپرانو (Mezzo-soprano)
این نوع از صداها که به آن صدای متزوسوپرانو نیز گفته می شود، از صدای سوپرانو یک کم بم تر هستند و یک صدای متوسط مربوط به صدای خاص زنانه را شامل می شود. گستره ی آن از Laزیر خط اول حامل تا La بالای خط پنجم حامل می باشد.
3- آلتو یا کنترآلتو (contr alto)
آلتو به بم ترین نوع صدایی که برای خانم ها وجود دارد، گفته می شود، در واقع بم ترین نوع صدای زنانه، است و معمولا زنان ایرانی از این نوع صدا را دارا هستند. کنترآلتو نیز نوع صدایی است که بم و متعلق به خانم هاست. وسعت آن از نت Faزیر خط اول حامل تا Fa روی خط پنجم حامل می باشد.
صداهای مردانه
1- تنور(Tenor)
تنور به زیرترین نوع صدای مردان گفته می شود که دامنه ی آن بر اساس کلید Sol، ازنت Doزیرخط اول تا Do بالای خط پنجم است با این تفاوت که صدا دهندگی آن یک اُکتاو بم تر ( از سپرانو) می باشد.این نوع صدا در آواز مردان در موسیقی ایرانی اهمیت فوق العاده ای دارد و میتوان گفت که بیشتر آوازخوانهای ایرانی صدایی از همین نوع را دارند.
2- باریتون (baritone)
صدای متوسط مردان را گویند که گستره ی آن از نت La زیر خط اول حامل تا La بالای خط پنجم حامل بوده و صدا دهندگی آن یک اکتاو بم تر (از متسو سپرانو) است.
3- باس (Bass)
بم ترین نوع صدای مردان را گویندکه وسعت آن از نت Fa زیر خط اول حامل تا Fa روی خط پنجم حامل بوده و صدا دهندگی آن یک اکتاو بم تر (از آلتو ) است.
صدای کودکان
کودکان صدای محدود و ثابتی نسبت به صدای بزرگسالان دارند و از تنوع کمتری برخوردار است. در این نوع صدا، حجم و رنگ صدا به خاطره حنجره‌ها و تمبرهای صوتی مشابه، صدایی یکسان دارند و با شروع دوران بلوغ و رشد، به تدریج صدا تغییر کرده و در رده‌های مختلف بزرگسالان قرار می‌گیرند.
سخن آخر
پس از شناخت نوع صدا لازم است تا مهارت کنترل صدای خود را یاد بگیرید.کنترل صدا علاوه بر زیبایی آوازتان، سلامت حنجره شما را تضمین میکند. همچنین پس از این مرحله شما باید نت خوانی را یاد بگیرید که توصیه ما به شما آموزش زیر نظر یک استاد ماهر است.
