بهترین نوازندگان بربط ایرانی

منصور نریمان

اسکندر ابراهیمی زنجانی از نوازندگان بربط که بعدها نام هنری‌اش منصور نریمان شد در اسفند ۱۳۱۴ در مشهد به دنیا آمد. پدرش که خود سه تار، تار و نی را به خوبی می‌نواخت از همان دوران کودکی او را تحت آموزش خود گرفت . وی را با ردیف‌ها و گوشه‌های موسیقی ایرانی آشنا کرد و نواختن سه تار را به او آموخت.

او مانند بسیاری از نوازندگان ایرانی، عود آموختن موسیقی را با تار و سه‌تار آغاز کرد. در آن سال‌ها عود، سازی بود که کمتر نوازنده‌ای سراغ آن می‌رفت و اگر قرار بود در ارکستری جا داشته باشد، نوازنده‌ تاری نواختن آن را برعهده می‌گرفت. در مجموع عود، ساز فرعی نوازندگان تار محسوب می‌شد.

۴۲ قطعه عود و ردیف موسیقی ایرانی برای عود و شیوه بربط نوازی از کتاب‌های منصور نریمان است که به وسیله هنرآموزان موسیقی تدریس می‌شود.

منصور نریمان و احیای جایگاه عود در ایران

نریمان از نخستین نوازندگانی بود که تمرکز خود را بر روی عود به عنوان یک ساز قدیمی ایرانی گذاشت .و آن را به ساز اصلی خود تبدیل کرد. وی درباره اینکه چگونه نواختن عود را آموخت در خاطرات خود گفته است: 

در عود استادی نداشتم، فقط از راه گوش به رادیوهای کشورهای همسایه استفاده بردم و به محمد عبدالوهاب خواننده و نوازنده بزرگ مصری به رادیو قاهره نامه نوشتم . درباره کوک و بعضی مسایل این ساز از وی سوالاتی کردم و مسایلی را مطرح نمودم. پس از چندی عبدالوهاب در جواب نامه من نوشت که کوک عود همانی است که خود شما انجام داده‌اید و خلاصه کل نظریات مرا تایید کرد.

با ورود وی به این عرصه، عود که رنگ و بوی عربی داشت، کم کم در ارکستر سازهای ایرانی جا پیدا کرد و حتی گاهی قطعه‌ای تکنوازی به آن اختصاص داده می‌شد.

علاوه بر تلاش برای تغییر شیوه نوازندگی که تحت تاثیر موسیقی عربی و عودنوازان عرب بود، عقیده داشت، عود سازی ایرانی و نامش بربط است و ساختار آن با عودی که در جهان عرب نواخته می‌شود، متفاوت است. شیوه بربط‌ نوازی نریمان به مکتبی تبدیل شده که تمام آموزگاران نوازندگی بربط در ایران این شیوه را تدریس می‌کنند.